Kleurenleer

Oh jee, een stukje theorie over kleur… 

Johannes Itten

Rood, Geel en Blauw

Johannes Itten was een Zwitserse kunst-schilder, ontwerper en docent. Hij is vooral bekend geworden vanwege zijn theoretisch werk in verband met het Bauhaus en zijn kleurenleer. De kleurencirkel van Itten is gebaseerd op verfprimairen en bevat twaalf kleuren.

De primaire kleuren noemt hij: rood, geel en blauw. De secundaire kleuren, die ontstaan uit menging van twee primaire kleuren zijn oranje, groen en violet. De tertiaire kleuren ontstaan uit menging van een primaire en een secundaire kleur zijn geeloranje, roodoranje, roodviolet, blauwviolet, blauwgroen en geelgroen.

Maar… zijn theorie klopt niet helemaal!

In latere jaren werd namelijk duidelijk dat de primaire kleuren van Itten niet de werkelijke primaire kleuren zijn, maar deze slechts benaderen. Rood is bijvoorbeeld geen echte primaire kleur, wel het roze, paarsachtige Quinacridone. 

Toch wordt zijn theorie nog steeds als een zinvolle beschrijving erkend. Mede vanwege zijn theorie over complementair kleurgebruik.


Frans Gerritsen

Rood, Groen en Blauw

De kleurencirkel van Gerritsen is gebaseerd op lichtprimairen en bevat zes kleuren. 

De primaire kleuren zijn: rood, groen en blauw (het blauw wordt ook wel violet genoemd).

De secundaire kleuren, die ontstaan uit menging van twee primaire kleuren, zijn magentarood, cyaanblauw en citroengeel.

De tertiaire kleuren ontstaan uit menging van een primaire en een secundaire kleur.

De door Gerritsen genoemde kleuren geven optimale mogelijkheden de kleurenleer te verklaren en komen tot maximale resultaten bij het mengen van kleuren.

Ook Goethe, vooral bekend geworden als dichter, wijdde een groot deel van zijn leven aan de bestudering van kleuren.